Inspiratie blog

Vermaarde meesters als Rembrandt, Vermeer en Rubens maakten in ‘verlakte vorm’ al veelvuldig gebruik van Stil de grain geel, bruin en groen. De uit diverse soorten kruisbessen onttrokken kleurstof stond echter bekend om haar slechte lichtechtheid. Tegenwoordig wordt Stil de grain dan ook vervaardigd met een lichtecht pigment dat over dezelfde unieke kleurende en glacerende eigenschappen beschikt.

Asfalt, ook wel bitumen genoemd, is een typisch voorbeeld van een kleur waarvan de historische naam is blijven bestaan, maar die gelukkig allang niet meer van echt asfalt wordt gemaakt. Aan de geschiedenis van deze kleur kleeft een ietwat luguber verhaal. Tot begin twintigste eeuw werd het bruinzwarte pigment onder meer vervaardigd uit tot poeder vermalen Egyptische mummies. Pas begin twintigste eeuw werd een alternatief ontwikkeld en maakten mummies en natuurlijk asfalt plaats voor een bruinzwart op basis van moderne en uiterst betrouwbare pigmenten.

Aan de geschiedenis van het prachtige roodoranje vermiljoen kleeft een inktzwarte rand. Zo werd de kleur lange tijd gewonnen uit het uitermate giftige mineraal cinnaber, dat zowel een hoge dosis kwik als zwavel bevat. Al snel leerde men om op basis van deze ingrediënten ook zelf vermiljoen te bereiden, maar pas eind negentiende eeuw werd op basis van cadmium een aanzienlijk minder schadelijk alternatief ontwikkeld. En inmiddels wordt vermiljoen gemaakt met moderne, onschadelijke en stabiele pigmenten.

Kobalt geniet in de schilderkunst met name bekendheid als blauwe kleur. Het van oudsher uit mineraal gewonnen pigment kent echter diverse kleurschakeringen, variërend van geel tot rood en van blauw tot groen en werd al in de oudheid gebruikt om glas en keramiek te kleuren. De naam is afgeleid van ondergrondse kwelkabouters ofwel kobolden. Maar daarvoor moeten we verder terug in de tijd, tot ver voor de jaartelling.

Wit, kleur of geen kleur, kleur van de reinheid, het goddelijke en het leven zelf. Maar afhankelijk van het deel van de wereld, ook de kleur van dood, ziekte en verderf. Miljoenen jaren al komen witte pigmenten in verschillende vormen in de natuur voor en ook zijn er al sinds eeuwen diverse synthetische varianten ontwikkeld. Sommige zijn al duizenden jaren in gebruik, andere zijn om uiteenlopende redenen uit kunstschilderverf verdwenen. Een korte reis door de soms zwartgekleurde geschiedenis van wit.

Al sinds mensenheugenis wordt overal ter wereld oker toegepast voor tal van doeleinden. In verschillende nuances is de kleur onder meer terug te vinden in prehistorische rotsschilderingen van maar liefst 350.000 jaar geleden. Het pigment is uitermate lichtecht en bovendien te gebruiken voor alle verfsoorten. Tegenwoordig zijn de natuurlijke okers veelal vervangen door synthetische varianten.

Als schilderspigment was het Indigo al vroeg in trek. Eerst bij de Romeinen en tussen met name de 14de en 19e eeuw ook bij kunstenaars in de rest van Europa. Van oorsprong werd de blauwe kleur onttrokken aan planten. Deze natuurlijke variant verdween echter van het toneel toen de Duitse scheikundige Adolf van Baeyer een synthetisch alternatief ontwikkelde. Tegenwoordig wordt Indigo gemaakt uit pigmenten met een uitstekende lichtechtheid.

Het prachtige goudgeel werd al in de Middeleeuwen toegepast om sierletters en illustraties in te kleuren. De transparante kleur is afkomstig van het sap van de Guttegomboom. Omdat het sap giftig is en de lichtechtheid slecht, is het originele Gummigut vervangen door onschadelijke pigmententen die niet verbleken onder invloed van licht.