Oliën voor olieverf
De verschillende oliën van Talens dienen voornamelijk als ingrediënt voor het zelf bereiden van mediums en verf.
Het is niet aan te raden om olie puur als medium te gebruiken. Een medium mag zelfs nooit voor meer dan 40% uit olie bestaan. De verffilm wordt hierdoor al snel te vet en te gesloten waardoor een volgende laag zich moeilijk kan hechten. Bovendien neemt, naarmate er meer olie wordt toegevoegd, het risico op schroeien toe.
Lijnolie
Lijnolie, verkregen uit de zaden van de vlasplant, is al meer dan vijfhonderd jaar het meest belangrijke bindmiddel van olieverf. Andere drogende oliën geven een minder duurzame verflaag, kunnen sterk verdonkeren of hebben een veel te lange droogtijd. Een olie die voor elke gewenste eigenschap optimaal is, bestaat helaas niet.
Lijnolie heeft door de eeuwen heen bewezen de beste combinatie van eigenschappen te bezitten.
Saffloerolie
Omdat lijnolie op den duur een zekere mate van vergeling laat zien, wordt met name voor witte verf de lijnolie vaak vervangen door saffloerolie.
Saffloerolie wordt geperst uit de zaden van de saffloerdistel. Deze olie vergeelt minder dan lijnolie, maar de droogtijd is langer en de olie vormt een verffilm met andere eigenschappen dan bij lijnolie.
Het gebruik van wit op basis van saffloerolie kan bij een gelaagde opbouw van een schilderij, waarbij het een onderlaag vormt voor kleuren op basis van lijnolie, verschijnselen zoals craquelé of zelfs onthechting van bovenliggende verflagen veroorzaken. Het is daarom aan te raden om het gebruik van witte verf op basis van saffloerolie te beperken tot de eindfase van het schilderij.
Standolie
Standolie is een zeer vette olie en daarom met name geschikt voor toepassing in de laatste lagen.
Het wordt verkregen door lijnolie te verhitten zonder toevoeging van zuurstof. Er vindt geen oxidatie plaats. De olie wordt dikker doordat moleculen zich in groepen aan elkaar koppelen (polymerisatie).
De honing dikke standolie kan met terpentine of terpentijn worden verdund en vormt een flexibelere film dan gewone lijnolie. Traditioneel werd standolie gebruikt als glaceermedium, tegenwoordig voornamelijk als ingrediënt voor het zelf samenstellen van een medium. Het is een zeer vette olie en daarom met name geschikt voor toepassing in de laatste lagen. De kans op schroeien van de verf is minder dan met lijnolie, de droogtijd wordt verlengd en de glans verhoogd.
Gekookte lijnolie
Gekookte lijnolie is een met siccatieven verhitte lijnolie die men in een zelfgemaakt medium voor olieverf kan gebruiken om de verf sneller te laten drogen.
De benaming "gekookt" is eigenlijk niet juist, de olie wordt beneden het kookpunt verhit. Dit gebeurt onder toevoeging van siccatieven en de olie kan dan ook gebruikt worden als ingrediënt om een sneldrogend schildermedium samen te stellen. Bij gebruik van gekookte lijnolie, puur of als ingrediënt van een zelfgemaakt medium mogen in verband met de duurzaamheid van de verffilm nooit extra siccatieven worden toegevoegd.
Papaverolie
Papaverolie en saffloerolie zijn chemisch vrijwel identiek en daarmee voor kunstschildertoepassingen vergelijkbaar.
In vergelijking met lijnolie droogt papaverolie langzamer, is bleker, vergeelt minder en geeft minder kans op schroeien van de verf. Door deze eigenschappen kan een zelfgemaakt medium op basis van papaverolie gebruikt worden in combinatie met lichte kleuren bij de “alla prima” techniek.
Papaverolie vormt echter een zwakkere film dan lijnolie en kan bij gebruik in de onderste lagen problemen geven voor de hechting van lijnolieverf in de volgende verflagen. Het is dan ook aan te raden om bij gelaagd schilderen papaverolie alleen te gebruiken in de laatste laag.